Alerjen kaynakları
Memeli kürklü hayvanlar, iç mekan alerjenlerinin önemli bir kaynağıdır. Ev ve meslek ortamında alerjik rinit ve astım gelişimi için risk faktörü olarak kabul edilirler. Evcil hayvanlar, Avrupa ve ABD’deki hanelerin% 60’ına kadar bulunurken, en popüler evcil hayvanlar kediler ve köpeklerdir. Binicilik, gençler arasında en sevilen boş zaman aktivitesidir. Hayvan alerjenleri her şeyden önce idrar ve tükürükte bulunur. Hayvan kıllarına yapışırlar, tüy dökerler ve iç mekanda dağılırlar. Ayrıca insan giysilerine de yapışırlar ve halka açık yerlere kolayca taşınırlar. Maruz kalma ölçüm çalışmaları, bunların okullarda, gündüz bakım merkezlerinde, toplu taşıma araçlarında ve evcil hayvan olmayanların evlerinde olduğunu göstermiştir.
Alerjik reaksiyon,
- Hayvanla doğrudan temas yoluyla soluma,
- Kontamine bir ortamda dolaylı temas yoluyla soluma,
- Hayvan ısırıkları,
- Çiğ veya orta pişmiş etin yenmesi.
Duyarlılığa sahip hastaların çoğu, hayvana doğrudan maruz kaldıktan sonra rinit veya astım gibi alerjik semptomlar yaşar. Hayvan alerjenleri insan kıyafetleri ile kolayca taşındığı için her yerde bulunurlar. Okullarda kedi alerjenlerine maruz kalmanın, kedi duyarlılığı olan öğrencilerde astım alevlenmelerine yol açabileceğine dair kanıtlar vardır. Çok sayıda kedi sahibinin olduğu sınıflarda ölçülen alerjen seviyelerinin, kediye duyarlılığı tetikleyecek kadar yüksek olduğu kabul edilir. Hayvan ısırıkları da anafilaktik reaksiyonları tetikleyebilir. Kedi, köpek veya at ısırıklarına karşı anafilaksi yaygın değildir ancak nadir de olsa bu durumla karşılaşılmıştır.
Tek tek moleküllere duyarlılık ve bunların klinik önemi
Evcil hayvan alerjilerinde, alerjik reaksiyona neden olan birden fazla alerjen madde vardır. Bu alerjenlerin tek tek incelenmesi ve belirlenmesi oldukça önemlidir. Standart alerji testlerinde her alerjene özgü bir alerjen özü bulunmamaktadır. Bu durum da alerjen maddenin tam olarak belirlenmesini zorlaştırmaktadır. Alerjen bulaşmasının izlenmesi ve alerjen seviyelerinin belirlenmesi de tanı ve tedavide önemlidir.
Teşhis ve Moleküler Alerji Testinin Önemi
Evcil hayvan alerjilerinde, alerjiye neden olan maddenin tam olarak belirlenmesinin, alerji yönetiminde ve tedavisinde rolü çok büyüktür. Bu sebeple alerjen maddenin belirlendikten sonra detaylı bir şekilde incelenmesi gerekir. Hayvan tüyüne karşı gelişen alerjilerde, alerjinin kaynağı farklılık gösterdiği için standart alerji testleri teşhisi zorlaştırabilir ve yanıltıcı olabilir. Alerji uzmanınız detaylı ve kapsamlı bir test olan moleküler alerji testini hayvan tüyü alerjinizi tespit etmek için kullanabilir. Moleküler alerji testi yüzlerce alerjeni inceleyen bileşene dayalı bir alerji testidir. Kedi, köpek ve at alerjenleri, çapraz reaktif moleküller içerdiğinden, birincil alerjenik kaynağı tanımlamak önemlidir. Bu nedenle alerjiniz teşhisinde doktorunuz moleküler alerji testini kullanacaktır. Çapraz reaksiyonu da kapsamlı bir şekilde inceleyen bu test, alerjinin moleküler yayılımını ve şiddetini de ölçümleyecektir. Moleküler alerji testinin sonucunun doğru yorumlanması gerekir. Alanında uzman bir alerji uzmanı tarafından testin incelenmesi ve yorumlanması, yararlı olacaktır. Alerjinizin detaylı incelenmesi sonraki aşamaları belirleyecektir. Örneğin özellikle kediye maruz kalınca astım yaşanıyorsa alerjene özgü immünoterapi önerilir.