Yumurta alerjisi için moleküler alerji testi bize hem teşhis, hem tedavi ve hem de takipte çok değerli bilgiler sağlar. Özellikle yumurta alerjisi diyetinde fırınlanarak yumurtanın başlanıp başlanmayacağı konusunda bize çok değerli bilgiler sağlar.
Yumurta
Dünyanın birçok yerinde her yerde yenen bir besindir. Birçok yemekte kullanılan ucuz ve kolay erişilebilen bir gıda kaynağıdır. İşlenmiş gıdalarda da yaygın olarak kullanılmaktadır
Yumurta alerjisi nedir?
Yumurta içinde bulunan proteinlere karşı vücudun anormal tepki vermesine yumurta alerjisi denilmektedir. Yumurta alerjisi daha çok yumurta beyazına karşı görülmektedir.
Yumurta proteinleri
Bireyler en çok tavuk yumurtası proteinlerine maruz kalır. Aynı zamanda yumurta proteinleri, pişirme ile üretilen aerosol haline getirilmiş parçacıklarda bulunabilir. Nefes alma ile yumurta proteinlerine solunum semptomları bildirilmiştir.
Yumurtanın Major ve Minör Alerjenleri
Tavuk yumurtasına karşı alerjik reaksiyonlarda en yaygın şekilde rol oynayan beş protein tanımlanmış ve karakterize edilmiştir. Bu 5 major alerjenler:
- Ovomukoid
- Ovalbumin
- Ovatransferrin
- Yumurta lizozimi
- Livetin
Yumurta Protein Bileşenleri
| Protein adı | İsim | Protein ailesi | Biyolojik fonksiyon | Isınma ve kimyasal bozulma |
| Yumurta beyazı | ||||
| Ovomukoid | Gal d 1 | Serin proteaz inh | Yüksek | |
| Ovalbumin | Gal d 2 | Depolama proteini | Düşük | |
| Ovotransferrin veya conalbumin | Gal d 3 | Transferrin | Düşük | |
| Yumurta lizozimi | Gal d 4 | Glikozid hidrolaz | Orta | |
| Ovomucin | Tripsin inhibitörü benzeri alanlar | Güçlü antiviral aktivite | ||
| Yumurta sarısı Proteinleri | ||||
| Phosvitin | Transferaz | |||
| Alfa livetin | Serum albümin | |||
| Apovitelleninler | Lipoprotein | |||
| Apovitellenin VI veya apoprotein B | Bilinmiyor |
Yumurta protein bileşenlerinin klinik önemi fazladır. Yumurta alerjisinden sorumlu alerjenler genellikle yumurta beyazında bulunur. Yumurta sarısında Livetin majör alerjen olan bileşendir. Diğer majör alerjenler olan ovomukoid, ovalbumin, ovatransferrin, yumurta lizozimi yumurta beyazında bulunur. Yumurta beyazında ovalbumin ve ovomukoid sıklıkla alerjiden sorumludur.
Testlerde yumurta alerjisi saptanması alerjiyi göstermeyebilir
Yumurta beyazına ve sarısına hafif düzeyde hassasiyet saptanması alerji anlamına gelmez. Özellikle hafif değerlerin çocuk alerji uzmanı gözetiminde yükleme yapılması gerekir. Yükleme sonucunda alerji belirtileri varsa alerji için diyet yapılmalıdır. Aksi taktirde alerji olmamasına rağmen test sonucunda hafif hassasiyete göre diyet yapılması çocuğun beslenmesini gereksiz yere etkileyebilir.
Yumurta alerjisinde moleküler alerjinin önemi
Yumurta alerjisinden sorumlu olan protein bileşenlerinin ısıya dayanıklı olup olmadığının bilinmesi çok önemlidir. Ovomukoid özellikle yüksek ısıya dayanıklıdır. Bu nedenle de pişmiş veya fırınlanmış yumurtaya karşı alerji gelişiyorsa yumurta bileşenlerinden ovomukoide karşı alerji olasılığı yüksektir.
İkinci bileşen olarak ısıya orta dirençli olan ise yumurta lizozimdir. Bu bileşene hassasiyet saptanması da pişmiş yumurtaya da alerji gelişebileceğinin göstergesidir.
Yumurta bileşenlerinden ovomukoid ve yumurta lizozimine alerji saptanmaması durumunda fırınlanmış yumurta ürünlerinin verilebileceğini düşünebiliriz. Az pişmiş veya çiğ yumurta ürününün ise alerjiye neden olabileceğini bilmek gerekiyor.
Yumurta alerjisinde moleküler alerji testinde hassasiyet saptanması besinlere karşı alerjinin olma şartını getirmez. Özellikle düşük seviyelerde yumurta alerjilerinde yükleme testi yapılması ve yükleme testinde alerji gelişmişse alerji diyeti verilmesi daha doğru yaklaşım olacaktır.
Yumurta alerjisinde moleküler alerji testi yapılarak yumurta beyazının fırınlanarak verilip verilemeyeceğine karar verilebilmektedir.
Yumurta alerjisinde ne zaman moleküler alerji testi yapılmalıdır?
- Yumurta alerjisinin özellikle yumurta beyazına karşı gelişmişse yumurta bileşenlerini değerlendirmek için moleküler alerji testi yapılması faydalı olacaktır. Hem yumurta alerjisi ciddiyeti hem de fırınlanarak verilip verilmeyeceğinin kararının verilmesinde bize bilgi sağlar
- Yumurta alerjisi olan çocuklarda takipte bize yol göstericidir. Özellikle IgE ye bağlı yumurta alerjilerinin takibinde moleküler alerji testi ile fırınlanmış yumurta ürünlerinin başlama zamanının gelip gelmediği konusunda bize bilgi sağlar
- Yumurta tüketimi, sonrası alerjik şok gelişenlerde bize moleküler alerji testi ayrıntılı bilgi sağlar
- Özellikle yumurta alerjisine bağlı kurdeşen, dudakta, dilde şişme, alerjik şok, egzaması olanlarda moleküler alerji testi yapılabilir
- Yumurta alerjisi takibinde yumurta yüklemesi yapmadan moleküler alerji testi ile yüklemenin riskli olup olmayacağı konusunda bize bilgi sağlar
Kimlere yumurta alerjisi için moleküler alerji testi düşünülmez?
- Yumurta alerjisinin ilk değerlendirilmesinde moleküler alerji testi düşünülmez. İlk değerlendirmede deri prick testi veya yumurta sarısı ve beyazına karşı kanda serum spesifik Ig E bakılması yeterlidir. Bu testlerde pozitiflik çıkarsa takipte moleküler alerji testi yapılabilir.
- Kakada mukus, kakada kan, kabızlık, reflü ve düzelmeyen pişik nedeni olarak yumurta alerjisi düşünülen hastalarda moleküler alerji testi yapılması önerilmez. Çünkü bu durumlarda non-IgE ye bağlı yumurta alerjisi düşünülür ve alerji testinde alerji saptanmaz. Bu durumlarda diyet ve yükleme ile teşhis konulur.
- Kanda veya deri testinde yumurta sarısı veya beyazına alerji saptanmayan hastalarda yumurtaya moleküler alerji testi düşünülmez.
Özetleyecek Olursak;
- Yumurta alerjisi IgE’ye bağlı belirtiler gösteriyorsa öncelikle deri prick testi ve serum spesifik IgE ile alerji araştırılmalıdır
- Yumurta alerjisi saptanan ve çocuk alerji uzmanlarınca yumurta alerjisi düşünülen hastaların takibinde moleküler alerji testi düşünülür
- Kakada mukus, kakada kan, kabızlık, reflü, düzelmeyen pişik gibi non IgE yani gizli alerji belirtileri olan çocuklarda moleküler alerji testi yapılması gerekmez
- Yumurtaya bağlı alerjik şok gelişen hastaların takibinde moleküler alerji testi yapılması faydalı olur
