Haşhaş, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya’ya özgü bir kır çiçeğidir, ancak aynı zamanda dünya genelinde, tohumları için yaygın olarak yetiştirilmektedir. Tohumlar, gıda katkı maddesi ve tatlandırıcı olarak kullanılmasının yanı sıra, tıbbi olarak da yaygın olarak yetiştirilmektedir. Haşhaş tohumu, ülkelerin çoğunda kontrollü maddeler olan afyon, morfin ve bazı ilaçlarının birincil kaynağıdır. Bir gıda maddesi olarak haşhaş tohumları çiğ veya pişmiş olarak kullanılabilir. Keklerde, ekmeklerde, salatalarında ve benzeri çok sayıda yiyecekte tatlandırıcı olarak kullanılır. Özellikle unlu mamullerde haşhaş tohumları yaygın olarak kullanılmaktadır. Haşhaş tohumu bazen öksürük şuruplarında ve diğer ürünlerde renklendirici olarak da kullanılır. Haşhaş duyarlı kişilerde haşhaş tohumu alerjisi reaksiyona neden olabilir. Haşhaş tohumu, bir bileşen olarak varlığı her zaman belirgin olmadığı için gizli bir alerjen olabilir. Haşhaş tohumunda bulunan üç alerjen karakterize edilmiştir. Bağışıklık sisteminin bu alerjenleri tehdit olarak algılayıp kendini savunması sonucu alerjik reaksiyon meydana gelir.
Haşhaş Tohumu ve Çapraz Reaksiyon
Haşhaş tohumu, aynı familyaya ait diğer cinsler ile çapraz reaksiyona girebilir. Aynı zamanda benzer protein yapısına sahip bazı bitkiler ile çapraz reaksiyon görülebilir. Kivi, haşhaş tohumu ve susam tohumlarına karşı alerji, aynı anda fındık ve una duyarlı olan hastalarda da sıklıkla ortaya çıktığı bildirilmiştir.
Haşhaş Tohumu Alerjisinin Belirtileri
Haşhaş tohumu, duyarlı kişilerde yaygın olarak gıda alerjisi belirtilerine neden olur ve bu alerjinin yaygınlığının, haşhaş tohumunun popülaritesinin artmasıyla birlikte arttığı belirtilmektedir. Haşhaş alerjisinin belirtileri, hafif lokal semptomlardan şiddetli anafilaktik reaksiyonlara kadar değişir ve gastrointestinal sistem, solunum veya cilt sistemlerini içerebilir. Haşhaş tohumu alerjisinin belirtileri ise şöyle sıralanabilir:
-Kaşıntı,
-Ağızda karıncalanma hissi,
-Dudaklarda şişlik,
-Atopik dermatit, egzama,
-Yüzün şişmesi,
-Kurdeşen,
-Boğazda şişlik,
-Mide bulantısı, kusma, ishal,
-Karın ağrısı,
-Astım semptomları,
-Öksürük,
-Hırıltı,
-Anafilaksi.
Anafilaksi çok şiddetli bir reaksiyondur ve acil tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmeyen anafilaksi ölüme neden olabilir. Anafilaksi belirtileri arasında ise; kan basıncında ani düşüş, baygınlık, hızlı veya zayıf nabız gibi belirtiler yer alır.
Haşhaş Tohumu Alerjisinin Teşhisinde Moleküler Alerji Testi
Haşhaş tohumu sık görülen bir alerji olmadığı için standart alerji testleri ile teşhis edilmesi zor olabilir. Bu sebeple alerji uzmanınız sizden kapsamlı bir moleküler alerji testi isteyebilir. Moleküler alerji testi 300 alerjene bakabilen etkili ve kapsamlı bir alerji testidir. Bu test aynı zamanda alerjinizin moleküler yayılımını da inceleyerek belirtilerinizin şiddetini de ölçebilir. Alerjiniz şiddetliyse ve alerjik şok eğiliminde ise eğer alerji uzmanınız sürekli yanınızda taşımanız için bir adrenalin oto enjektörü reçete edecektir. Bu enjektör, alerjik şok gibi şiddetli bir reaksiyonun tedavisinde kullanılacak acil bir tedavi yöntemidir.
